ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΕΜΑΘΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΩ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΕΜΑΘΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΩ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
Description
Όλα όσα είδε ο σωφρονιστικός υπάλληλος Τζώρτζης Χύμας στις φυλακές Τρικάλων, Γρεβενών, Λάρισας και Κορυδαλλού σοκάρουν, αλλά και πολλές φορές, εκπλήσσουν.
Tags
Credits
Field Reporter
- Olga Papastergiou
Interviewee
- Tzwrtzhs Xymas
Podcast Producer
- Stayros Blaxos
Sound Designer
- Iasonas THeofanou
Sound Editor
- Spyros Lymperopoulos
Video Director
- Apostolhs Karoulas
Είμαι ο Χύμας ο Γιώργος, ο όποιος είμαι συνταξιούχος σωφρονιστικός υπάλληλος και έχω επτά χρόνια που έχω φύγει απ' τη δουλειά μου. Η περίοδος που πήγα στις φυλακές ήτανε για βιοποριστικούς λόγους, διότι είχα μία οικογένεια και δύο παιδιά νεογέννητα, ήταν το ένα δύο χρόνων και το άλλο τρία και βρέθηκα στο χώρο των φυλακών, κατόπιν υποδείξεως άλλων γνωστών μου οι οποίοι μου προτείναν να κάνω μία αίτηση και η οποία, εκείνα τα χρόνια, οι αιτήσεις δεν γίνονταν δεκτές. Και την άλλη μέρα ακριβώς έπρεπε να παρουσιαστούμε ο καθένας στην κάθε φυλακή που μας είχαν ορίσει.
Εγώ, το φύλλο μου ήταν για τη Δικαστική Φυλακή Λάρισας. Και παρουσιαστήκαμε, μας πήγανε μέσα να δούμε λίγο τους χώρους της φυλακής, ούτως ώστε να μπορέσουμε να εγκλιματιστούμε στο χώρο περισσότερο, στο χώρο. Έρχεται εύλογα το ερώτημα να μου πεις: «Καλά, δεν πάτε πρώτα να εκπαιδευτείτε;» Δεν πάμε πρώτα να εκπαιδευτούμε, το σύστημα είναι έτσι. Πρέπει να γνωρίσουμε το χώρο και τη ρυμοτομία των φυλακών, και μετά από έξι μήνες, μετά από έξι με οκτώ μήνες, αρχίζει η διαδικασία για να πάμε στη Σχολή Σωφρονιστικών Υπαλλήλων.
Στην οποία εκεί πέρα καθηγητές μας είναι δύο εισαγγελείς. Είναι αστυνομικοί, οι οποίοι είναι της Δίωξης Ναρκωτικών, οι οποίοι μας υποδεικνύουν και μας εκπαιδεύουν για τα ναρκωτικά, είναι αστυνομικοί οι οποίοι μας εκπαιδεύουν στις πολεμικές τέχνες και γιατροί οι οποίοι μας διδάσκουν και μας δείχνουν για τις ασθένειες οι οποίες επικρατούν μες στο χώρο. Και είναι πάρα πολλές. Μάθαμε και νομικά. Μας μάθανε νομικά, ούτως ώστε να ξέρουμε να απαντούμε σε διάφορες ερωτήσεις κρατούμενων.
Γενικά έπρεπε να τηρούμε μία στάση, η οποία να είναι προς βοήθεια των κρατουμένων. Δηλαδή, να μπορεί ο κρατούμενος να σε εμπιστεύεται. Εμάς σαν Σωφρονιστική Υπηρεσία δε μας ενδιέφερε το αδίκημα που έκανε ο καθένας. Δε μας ενδιέφερε αν είχε κάνει έγκλημα, αν είχε κάνει βιασμό. Άσχετα αν είναι αντίθετο με τα πιστεύω μας, αλλά και το χαρακτήρα μας. Δεν σημαίνει ότι μόλις σας θα 'ρθει ένας βιαστής μέσα ή ένας δολοφόνος, πρέπει να τον βάλω κάτω και να του κάνω τα ίδια.
Δηλαδή να δείξουμε εμπιστοσύνη, να μας εμπιστευτεί, αλλά και πάνω από όλα να τον προβληματιστούμε και να σκεφτεί τι έχει κάνει. Διότι κάθε μέρα μαζί τους είμαστε. Και αυτοί, η μόνη επαφή που έχουν με τον έξω κόσμο, είναι με τους φύλακες, με τους δεσμοφύλακές τους.
Υπάρχουν, είναι γνωστό της πάσης δηλαδή, ότι υπάρχουν συρράξεις μέσα, υπάρχουν και συμμορίες μέσα. Υπάρχει και διακίνηση ναρκωτικών και πολλών άλλων ειδών. Μπαίνουν μέσα στη φυλακή πολλά πράγματα, πάρα πολλά πράγματα. Είναι ένα σύστημα το οποίο δεν μπορείς να το αποφύγεις.
Άλλαξε δραστικά, δραστική αλλαγή, από τότε που πέσαν τα σύνορα στα κομμουνιστικά κράτη. Άνοιξαν τα σύνορα τότε, '93-'94, και δημιουργήθηκε το λεγόμενο εισαγόμενο έγκλημα. Ήρθανε από Ρωσία, από Ρουμανία, από Βουλγαρία, από Αλβανία... Γεμίσανε οι φύλακες ανατολικούς και γνωρίζανε, είχανε μάθει την καταπίεση και την είχαν στο πετσί τους. Ξέρανε πώς να αντιδράσουν. Απ' την καταπίεση και απ' τα βασανιστήρια γενικά, που τους κάνανε τότε τα καθεστώτα. Και άλλαξε τόσο πολύ μέσα ο χώρος, η φυλακή, που οι δικοί μας, οι Έλληνες, παλιά, που υπήρχανε μέσα, ήταν σα λουλούδια. Φαινόταν μπροστά τους λουλούδια.
Αλλάξαμε τα μέτρα ασφαλείας, τα ενισχύσαμε, βάλαμε και περιφερειακά στη φυλακή, βάλαμε κάμερες, βάλαμε ηλεκτρονικές κλειδαριές και βελτιωνόμασταν και εμείς μαθαίναμε από τους ίδιους δηλαδή, πώς σκέφτονταν και κάνανε. Γιατί, να ξέρεις ο κρατούμενος όταν μπει μες στη φυλακή το μυαλό του που είναι; Στην ελευθερία. Άρα, τι θα σκέφτεται όλη τη μέρα; Την ελευθερία του. Άρα, αυτοί θα προσπαθήσουν κάθε φορά που είναι μέσα, είτε μας αρέσει, είτε δε μας αρέσει, θα κάνουν προσπάθειες για να βγούνε.
Όταν γίνεται όμως γενική εξέγερση εκεί υπάρχει ο κίνδυνος να μας επιτεθούνε, όπως μας επιτεθήκανε. Έγινε ένα περιστατικό σοβαρό, ήτανε αν θυμάμαι καλά, η εξέγερση του '95 ήτανε; Είχαν έρθει πολύ τότε πολλοί αλλοδαποί, μες στη φυλακή, είχαμε πολλούς Ρουμάνους. Μας κάνανε το εξής πράγμα, το οποίο, μας σκάψαν τούνελ. Είχανε σκάψει, σπάσει το τσιμέντο, διότι είχαν καταλάβει και τα συνεργεία όλα και είχανε και εργαλεία, φτυάρια, ό,τι είχαμε, γκασμάδες και σκάψανε, και μάλιστα εκ των υστέρων μάθαμε ότι, το όλο σχέδιο το είχε διοργανώσει ένας Ρουμάνος, ο οποίος ήτανε προσωπική φρουρά του Τσαουσέσκου.
Και επειδή ξέραν αυτοί από τον πόλεμο των πόλεων και ξέρανε, είχανε κάνει εκπαίδευση, είχαν εκπαιδευτεί σ' αυτά τα πράγματα. Και τελικά πέρασε κάτω απ' τον τοίχο της φυλακής, και επειδή εμείς ξέραμε το χώρο που σκάβανε, απ' έξω απ' τη φυλακή που ήμασταν και φυλούσαμε, φέραμε τότε JCB, έξω ήταν ένα χωράφι και το σκάψαμε, και ανοίξαμε ένα μεγάλο αυλάκι. Ούτως ώστε, αυτοί όταν θα βγαίνανε, θα βγαίνανε μέσα στο αυλάκι. Και είχαν αναλάβει Ειδικές Δυνάμεις απ' έξω, περιμένανε, τους είδαμε, βγήκαν, τους αφήσαμε να βγούνε, σκάψαν την τρύπα, βγήκαν στο αυλάκι μέσα, και λέει άλλος: «Έλα, βγήκαμε. Είμαστε στα χωράφια». Και μετά δεχτήκανε τους πυροβολισμούς, τα δακρυγόνα. Και γέμισε όλο το τούνελ, έβγαινε ο καπνός από μέσα ύστερα απ' τη φυλακή, απ' τα δακρυγόνα. Όταν έληξε η εξέγερση, κατέβηκε και το κινηματογραφήσανε και το κάναν μάθημα στη Σχολή Αστυνομίας, στην Αντιτρομοκρατική Ομάδα. Ήταν ένα τρομερό πράγμα όταν το είδαμε.
Στις φυλακές ήτανε όλοι, δεν υπήρχε διαχωρισμός κρατουμένων. Ο σωφρονισμός έρχεται όταν γίνεται διάκριση. Όταν ξεχωρίζουμε τους κρατουμένους. Υπήρχαν μέσα... Ήταν άτομα τα οποία μπήκανε... Να σου πω ένα απλό πράγμα, δηλαδή, δεν πλήρωσε ο άλλος τη διατροφή και τον βάλαμε μέσα. Δεν πλήρωσε ο άλλος μία επιταγή και τον βάλαν μέσα. Αυτό δεν είναι έγκλημα του κοινού ποινικού δικαίου, έτσι; Όπως είναι η κλοπή, τα ναρκωτικά, ο φόνος. Όταν είναι όμως όλοι αχταρμά, όλα τα εγκλήματα μαζί, δε μπορείς να κάνεις σωφρονισμό.
Σωφρονισμός με την ουσία της λέξης, δεν γίνεται μέσα. Για να γίνει πρέπει να υπάρξει διαχωρισμός. Τι δουλειά έχει αυτός που μπήκε μέσα για κλήση, γιατί του δώσανε μια κλήση, με τον Παπαχρόνη φερ' ειπείν, που είχε κάνει το έγκλημα. Της Θεσσαλονίκης. Του Σέιχ Σου. Που παρεμπιπτόντως τον είχαμε χρόνια στη Λάρισα εκεί. Στη φυλακή που ήμουνα. Θα σου αναφέρω ένα περιστατικό τώρα, με το συγκεκριμένο τον Παπαχρόνη. Θα στο πω αυτό για να δεις δηλαδή, να κρίνεις μάλλον, όχι να δεις, για να κρίνεις ότι έξω είναι χειρότεροι πολλές φορές απ' αυτούς που είναι μέσα.
Ο Παπαχρόνης ήταν αυτός που ήτανε, κατηγορήθηκε για τα εγκλήματα, για τις γυναίκες που σκότωνε, με τα τακουνάκια κτλ. Μια μέρα φτάνει ένα ζευγάρι στη φυλακή: «Να δούμε το διευθυντή». Τον πάνε οι συνάδελφοι μέσα. Μετά από λίγο βγαίνει κι ο διευθυντής απ' το γραφείο, αυτοί καθόταν μέσα. Και πάει στη γραμματεία μέσα. Κλείνει την πόρτα απ' τη γραμματεία και σκάει στα γέλια. Λέει: «Παιδιά, δεν μπορώ να κρατηθώ από τα γέλια», λέει, «ήρθε αυτός τώρα μέσα» λέει «και μου είπε ότι η γυναίκα του θέλει να αρραβωνιαστεί τον Παπαχρόνη». Έίναι από το πιο παλαβό που μας έχει συμβεί.
Και λέει: «Κύριε διευθυντά τι έγινε;» «Τον ρώτησα κύριε», λέει, «είστε καλά; Η γυναίκα σας... Θα αφήσετε τη γυναίκα σας να αρραβωνιαστεί με το αυτό;» Λέει: «Ναι, προκειμένου, αυτός δεν πρόκειται να βγει απ' τη φυλακή, να τη χάσω και να μη μεγαλώσω τα παιδιά μου, ας αρραβωνιαστεί». Λέει: «Το εγκρίνετε;» «Το εγκρίνω». Και πάω να πάρω τον Παπαχρόνη εγώ, συνοδεία, να τον φέρω στο διευθυντή, μου λέει ο Παπαχρόνης, λέει: «Γιώργο τι συμβαίνει; Τι; Ποιος είναι;» Του λέω: «Είναι μια παλαβή στο γραφείο του διευθυντή, μαζί με τον άντρα της, και θέλει να σου κάνει πρόταση να αρραβωνιαστείτε».
Λέει: «Ποια είναι;» «Δεν την ξέρω χριστιανέ μου. Μια τάδε. Τέτοιο όνομα μου 'πε, την ξέρεις;» «Όχι» μου λέει, «δε δέχομαι να δω κανέναν. Πες στον κύριο διευθυντή ότι δε δέχομαι να δω κανέναν. Δε θέλω να δω κανέναν». Πάω μέσα εκεί, χτυπάω το κουδούνι, μπαίνω κι εγώ στην πόρτα του διευθυντή, λέω: «Κύριε διευθυντά», λέω, «πήγα να συνοδέψω τον κύριο, να φέρω τον Παπαχρόνη εδώ και μου αρνείται. Δεν έρχεται με κανέναν λόγο» λέω. «Όπως καταλαβαίνετε δεν θέλω να γίνει φασαρία». Λέει: «Ναι, έχεις δίκιο», μου λέει, «εντάξει, άσ' τον. Εφόσον δε θέλει κυρία μου», λέει «λυπάμαι αλλά στείλτε ένα γράμμα, άμα θέλετε, να του εξηγήσετε στο γράμμα».
Και φαντάσου τέτοια περιστατικά. Όπως επίσης είχαμε και τον σατανιστή τον Κατσούλα εκεί. Για την υπόθεση του σατανισμού τότε να πούμε. Ο οποίος δεχόταν γράμματα, από γυναίκες. Το περιττό να σας πω τα γράμματα τι ήταν, έτσι; Αντιλαμβάνεστε το περιεχόμενο. Και μου τα έδειχνε. Όπως και ο Παπαχρόνης λάμβανε πολλά γράμματα. Όλα από γυναίκες. Δεν μπορούσα το να το φανταστώ αυτό το πράγμα. Δε μπορούσα να το φανταστώ ότι υπάρχει έξω, τέτοια ανωμαλία έξω, γιατί εγώ ανωμαλία την έλεγα. Και να έρχονται τα γράμματα 10-10, 20-20 στον καθένα απ' αυτόν. Όχι τη βδομάδα τη μέρα αυτά.
Έχουμε αλλάξει σαν χαρακτήρες. Ο χαρακτήρας σου αλλάζει. Αν έχεις μυαλό. Όταν παρατηρείς όλα αυτά τα πράγματα. Όταν παρατηρείς όλα αυτά τα εγκλήματα, όταν παρατηρείς συμπεριφορές. Μαθαίνεις και σκέφτεσαι και λες. Ή που τους ρωτούσαμε ή μας λέγανε: «Γιατί το έκανες αυτό ρε;» ή «Γιατί έγινε εκείνο;» κτλ., μιλούσαμε, καθημερινά είχαμε επαφή μαζί τους και μιλούσα. Αρχίζεις και διαμορφώνεις ένα χαρακτήρα, ούτως ώστε έξω στην κοινωνία ο χαρακτήρας σου να διάγει τελείως διαφορετική ζωή από αυτή που ήξερες.
Ξέρεις να φυλάγεσαι, ξέρεις να συγκρατείς τον εαυτό σου, να συμπεριφέρεσαι, στη γυναίκα σου, στα παιδιά σου, στους φίλους σου, στους γονείς σου, στο περιβάλλον σου γενικά... Να είσαι ένα άτομο προσεκτικό. Να μη σου συμβεί ποτέ τίποτα, με όλα αυτά που έχεις ζήσει και έχεις δει εκεί μέσα. Νομίζω αυτό, αυτό μένει. Μπορώ να δω έναν άνθρωπο απέναντί μου και να καταλάβω τι είναι. Όσο και να προσπαθήσει να με κρυφτεί, είναι αδύνατον, μετά από τόσα χρόνια μέσα εκεί.