ΣΑΠΟΥΝΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ
ΣΑΠΟΥΝΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ
Περιγραφή
Ο Απόστολος Πατούνης είχε αποφασίσει να μην ακολουθήσει τη μακρά οικογενειακή παράδοση στα σαπούνια. Τα μικρά βήματα και οι απρόβλεπτες επιλογές της ζωής του, θα τον οδηγήσουν τελικά πολύ πιο μακριά από όσο είχε φανταστεί.
Φίλτρα
Συντελεστές
Έρευνα
- Μαρίνα Μπάντιου
Αφήγηση
- Απόστολος Πατούνης
Δημιουργία Podcast
- Χάρις Παγωνίδου
Σχεδιασμός Ήχου
- Δημήτρης Παλαιογιάννης
Επεξεργασία Ήχου
- Δημήτρης Παπαδάκης
Σκηνοθεσία Βίντεο
- Αλέξανδρος Παπαθανασόπουλος
Ήταν μία εποχή που με ρωτούσαν: «Τι δουλειά κάνει ο μπαμπάς σου;», και δεν τους έλεγα ότι ο μπαμπάς μου ήταν σαπωνοποιός. Tους έλεγα ότι: «Είναι χημικός μηχανικός!», γιατί θεωρούσα πως θα ήτανε προσβολή να πω ότι ήταν σαπωνοποιός ο πατέρας μου.
Εγώ είμαι ο Απόστολος o Πατούνης. Η ιστορία της οικογένειας ξεκινάει από πολύ πίσω, στις αρχές του 19ου αιώνα οι πρόγονοί μου, μαζί με κάποια ξαδέρφια προέρχονται από τα Τζουμέρκα και συγκεκριμένα από τους Καλαρρύτες, όπου υπάρχει μία τεχνοτροπία που φτιάχνουν κάπες, πολύ καλές για το κρύο και πολύ αποτελεσματικές κι αυτές τις κάπες τις στέλνουν στη Γαλλία για τον στρατό του Ναπολέοντα του Γ΄.
Οι δικοί μου λοιπόν, στέλναν τις κάπες, συνέχισαν αυτό που γινότανε και προμήθευαν το στρατό του Ναπολέοντα του Γ΄ με τις κάπες. Με τα λεφτά που πέρναν, δεν φέρναν τα λεφτά πίσω, αγόραζαν σαπούνι και εισάγαν σαπούνι στην Ελλάδα. Ήταν οι οικογένειες Πατούνης και Μπαζάκης, Μπαζάκης και Πατούνης.
Κάποια στιγμή στα μέσα του 19ου αιώνα ο γιος της οικογένειας Μπαζάκη, ο Σπύρος ο Μπαζάκης, δοκίμαζε με τις γνώσεις που έχει αποκομίσει, κυρίως από τον καπετάνιο, που έκανε τις μεταφορές, γιατί στη Γαλλία ήταν σε όλους γνωστό πώς φτιάχνεται το σαπούνι, όλοι ξέραν να φτιάξουν σαπούνι στην Γαλλία τότε. Από τις γνώσεις λοιπόν που πήρε από τον καπετάνιο για να φτιάχνει σαπούνι, έκανε τα δικά του πειράματα και ξεκίνησε να φτιάχνει σαπούνι ο ίδιος.
Στην επόμενη γενεά, που ήταν περισσότεροι οι απόγονοι, ο προ - προ - παππούς μου ήταν ο Απόστολος Πατούνης, ήρθε στην Κέρκυρα και έχτισε αυτό το κτήριο εδώ πέρα, για το σκοπό της σαπωνοποιίας. Καταρχάς εδώ βρίσκομαι από μωρό παιδί. Ήταν ο χώρος εργασίας του πατέρα μου και του θείου μου και ερχόμουνα πάρα πολύ συχνά εδώ πέρα και έβρισκα ενδιαφέρον κι ασχολία και στο χώρο της παραγωγής αλλά και στο χημικό εργαστήριο, που διατηρούμε σε αυτό το χώρο…
Με τον καιρό όμως τα σαπούνια πέσαν σε δεύτερη μοίρα δεδομένου ότι είχαν βγει τα απορρυπαντικά και τα πλυντήρια κi η δραστηριότητα παρήκμασε. Το σαπούνι, εντάχθηκε στα πρωτόγονα προϊόντα. Οπότε θυμάμαι συγκεκριμένα η αδελφή μου κυρίως, γιατί ήτανε στο σχολείο θέμα συζήτησης, ειδικά ανάμεσα στα κορίτσια, τι απορρυπαντικό χρησιμοποιεί η κάθε μαμά. Kαι η αδερφή μου δεν είχε να πει για κάποιο απορρυπαντικό, γιατί εμείς είχαμε ακόμα το σαπούνι της μπουγάδας κα ένιωθε μειονεκτικά για αυτό το λόγο.
Κι εκεί υπάρχει κι ένα κενό της παρουσίας μου σε αυτό το χώρο, δηλαδή από τότε που έφυγα να πάω να φοιτήσω, να σπουδάσω και μέχρι που γύρισα πίσω για να ξεκινήσω να δουλεύω εδώ που ήταν μία περίπου μία εικοσαετία, αυτό το διάστημα πολύ λίγο ερχόμουνα, επισκεπτόμουν τον χώρο. Eγώ είμαι μηχανολόγος μηχανικός. Ένα μεγάλο διάστημα, στα πρώτα χρόνια της καριέρας μου δούλεψα στη Σαουδική Αραβία και στη Σαουδική Αραβία πήγα σε διάφορα εργοτάξια.
Αργότερα όταν δημοπρατήθηκε το αεροδρόμιο των Σπάτων, το πήρε η Hochtief και η Hochtief ετοιμαζόταν να κάνει προσλήψεις στην Ελλάδα. Kαι περίμενα το τηλεφώνημα από την Hochtief, για πάω να ξεκινήσω να κάνω το interview και μάλλον να ξεκινήσω να δουλεύω κιόλας μαζί τους. Και αυτό το διάστημα, επειδή αυτά τα πράγματα καμιά φορά αργούν και λίγο περισσότερο από όσο νομίζεις, σκέφτηκα ότι ήταν μια καλή ιδέα να έρθω λίγο στην Κέρκυρα, να ξεκουραστώ, να χαλαρώσω και να κάτσω εδώ πέρα λοιπόν. Επειδή ο χρόνος περνούσε και από εκεί που νόμιζα θα τανε 1-2 εβδομάδες, οι 3 βδομάδες έγινε μήνας, έγινε 1,5 μήνας κάπου εκεί περίπου, ίσως και 2 μήνες. Και μέσα σε αυτό το διάστημα ήταν που πήρα την απόφαση να παραμείνω εδώ και να δουλέψω στο σαπωνοποιείο.
Εκεί πάνω που πήρα αυτή την απόφαση λοιπόν να δουλέψω στο σαπωνοποιείο, χτυπάει το τηλέφωνο και ήταν ο φιλος μου ο Γερμανός από τη Hochtief, ο όποιος με καλούσε να πάω στην Αθήνα για το interview, όπου του είπα ότι ήμουν αρνητικός. Του είπα ότι έχω πάρει την απόφασή μου να παραμείνω εδώ πέρα. Λοιπόν αυτό ήταν μεγάλο πλήγμα για τον πατέρα μου, να αρνηθώ την δουλειά στην Hochtief και να κάτσω να δουλέψω στο σαπωνοποιείο.
Σκέφτηκα ότι αυτή η παράδοση που της είχε πάρει πάνω από έναν αιώνα να χτιστεί, εάν η δραστηριότητα σταματούσε, θα τελείωνε μέσα σε ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, χωρίς επιστροφή. Ήμουνα εγώ και ήτανε μία κοπέλα βοηθός μου. Βγάλαμε λοιπόν το πρώτο σαπούνι, το κενώσαμε, το αφήσαμε στην άκρη και είπαμε να το κόψουμε την επόμενη μέρα. Δεν είχε κανένας από τους δυο μας εμπειρία στο κόψιμο.
Προσπαθήσαμε, προσπαθήσαμε, ένα-ένα τα κόβαμε, πήγαινε καλά το χέρι, είχαμε αρχίσει, έστρωνε το χέρι σιγά-σιγά, πάνω στη γραμμή το κόψιμο, όλα μια χαρά. Αφού κόψαμε όλα τα καλούπια και μείναμε πολύ ευχαριστημένοι, γιατί είδαμε ότι τα κόψαμε πολύ ίσια τα καλούπια, βγάλαμε τις πρώτες πλάκες και τι διαπιστώσαμε; Ότι ενώ κόβαμε ίσια από πάνω η λεπίδα δεν ήταν κάθετη στο σαπούνι ήταν με το πλάι και βγαίναν όλα με το πλάι τα σαπούνια.
Μεγάλη αποτυχία, απογοητεύτηκα πάρα πολύ, αλλά εκ των υστέρων διαπίστωσα ότι δεν τους ενοχλούσε καθόλου τους καταναλωτές να παίρνουνε σαπούνι, το οποίο ήτανε λίγο ζαβό και μάλιστα και οι τουρίστες, οι οποίοι έρχονταν εδώ και αγόραζαν τα σαπούνια μας, τα προτιμούσαν τα σαπούνια που ήταν ζαβά, γιατί δείχνανε ότι ήταν χειροποίητα.
Είχα καταλάβει ότι ειδικά εκείνη την εποχή, στο εξωτερικό υπήρχε μία τάση και για φυσικά και για παραδοσιακά προϊόντα. Οπότε ούτως ή άλλως εξ’ αρχής στόχος μου ήταν οι εξαγωγές. Και δε ξέρω πως σκέφτηκα: «Α θα ήταν πολύ ωραία να πουλούσα στην Ιαπωνία». Και την επόμενη μέρα που είπα αυτό το πράγμα, πετυχαίνω ένα άρθρο σε ένα περιοδικό, όπου αναφερότανε σε μία δράση στην Ιαπωνία, ο ιαπωνέζικος οργανισμός του εξωτερικού εμπορίου.
Kαι υπήρχε μία συνάντηση λοιπόν στην Αθήνα, φρόντισα και πήγα, τους βρήκα, μίλησα μαζί τους, τους έδειξα τα προϊόντα που είχα, τα σαπούνια μου, τους άρεσε η ιδέα, σε αυτόν τον Ιάπωνα ο οποίος είχε έρθει επί τούτου για αυτό το σκοπό. Θέλανε, ήταν πάρα πολλές οι εταιρείες, οι οποίες έδειξαν ενδιαφέρον στα προϊόντα μου. Γίνανε όλα τόσο γρήγορα, ούτε τιμές δεν είχα προλάβει να φτιάξω.
Μετά από αυτό ήρθε η επόμενη παραγγελία που ήτανε 10 κιβώτια, μετά ήρθε 1 παλέτα, μετά 2 παλέτες και από τις 2 παλέτες την επόμενη χρονιά μου έρχεται ένα 20αρι κοντέινερ, είναι το μισό κοντέινερ, 20 πόδια. Και μετά μου έρχεται μία παραγγελία από 40αρι κοντέινερ την επόμενη χρόνια. Και πάλι 40αρι κοντέινερ κι έτσι για πολλά χρόνια πηγαίναμε με ένα 40αρι κοντέινερ στην Ιαπωνία κάθε χρόνο…
Η φιλοδοξία μου, είναι να μπορέσω να παραδώσω αυτή την δραστηριότητα και την τεχνογνωσία στην επόμενη γενεά, έτσι όπως την πήρα, χωρίς αλλοιώσεις. ‘Εχω και δύο κανόνες. Ένας είναι βασικός κανόνας, όσο εκεί που φτάνει το χέρι σου. Και το άλλο που λέω είναι και όσο χωράει η τσέπη μου, γιατί το περισσότερο δεν θα κάνει καλό.